Để giúp các bạn hiểu hơn về điệu nhẩy Salsa, hiểu hơn về những con người đã và đang đam mê nó, những con người vẫn trên còn đường chinh phục những đỉnh cao bất tận, tôi xin được mở topic dịch bài viết về những tấm gương lớn đó, biết đâu sau này bạn sẽ là chân nhẩy Salsa khiến người Việt Nam chúng ta có thể tự hào.
Bài dịch rất dài này được thực hiện bởi Akira, tôi xin tỏ lòng khâm phục và cảm ơn bạn đã giúp chúng ta có một bài dịch tuyệt vời. Tôi cũng xin được mạo muội thêm một số chỗ bài dịch bị mắc do thuật ngữ và kiến thức về Salsa theo ý của tôi.
Nhân vật:
Edie là một giáo viên, một nữ vũ công rất nổi tiếng trên toàn thế giới. Đây là một câu chuyện có thật về cô, một câu chuyện hoàn toàn chân thực mà nhiều tình tiết trong đó không ít lần tôi và các bạn đã từng trải qua. Edie đã xuất bản hàng chục DVD về Salsa và bộ đĩa Ladies Styling của cô được đánh giá rất cao.
Tôi bắt đầu nhảy từ tháng 11 năm 1994. Tôi sẽ không bao giờ quên ngày hôm đó.
Quá chán nản với cuộc sống buồn tẻ trong nhà, tối đó tôi quyết định đi đến câu lạc bộ disco/techno/hip-hop mà một vài tháng trước tôi đã nghe thấy trên đài. Nó ở bãi biển Long, ở làng Shoreline. Nhưng khi tôi đến đấy thì chỗ đó đã trở thành một câu lạc bộ Salsa với cái tên Cantina Tuburone. Tôi bước vào, nhìn lên sân khấu, ngoài DJ và người pha rượu, tôi là người duy nhất ở đó. Lý do duy nhất khiến tôi ở lại đó là vì tiếng nhạc. Nó rất lạ, một thứ nhạc Latinh-Tây Ban Nha vui nhộn mà tôi chưa từng nghe trước đó. Tôi đã luôn nghĩ rằng nhạc Tây Ban Nha là loại nhạc Mexican Mariachi của những đôi ủng và những chiếc mũ lớn (Tôi cũng không hiểu rõ lắm…)
Tôi ở đó trong suốt một vài bản nhạc tiếp theo và chợt ngạc nhiên nhận ra là tôi đã thực sự hoà nhập với tiếng nhạc. Tôi thật sự thích nó. Một vài đôi đi vào phòng. Tôi nhìn và tự hỏi làm sao họ có thể nhảy được trong nhịp nhạc này. Tôi đã thật sự kinh ngạc khi nhìn thấy họ bắt đầu nhảy. Lạy chúa! Tôi thật sự bị choáng khi nhìn thấy 2 người có thể nhảy với nhau mà nó lại không phải là một điệu nhẩy đồng quê miền Tây.
Bây giờ tôi sẽ nói qua về mình. Tôi được sinh ra và lớn lên ở một thị trấn nhỏ bang Colorado, Mỹ. Điệu nhảy duy nhất mà bạn nhảy cùng người khác là nhảy trong tiếng đàn ghi ta tịch tang trên nền nhạc đồng quê miền Tây hát về cuộc sống nhàm chán của những chàng cao bồi.
Tôi thật sự ghét điệu nhảy này. Tôi không bao giờ muốn nhảy trên nền nhạc đồng quê miền Tây đó (và tôi hẳn sẽ khóc thét lên nếu bị ép buộc phải nhảy.)
Nhưng tôi đã thật sự bị hút hồn khi nhìn những người đó nhảy Salsa. Tôi nghĩ rằng họ thật tuyệt. Tôi thật sự hài lòng, có một khoảng thời gian tuyệt vời cho chính mình.
Và rồi 2 phụ nữ đẹp tuyệt bước vào câu lạc bộ, ăn mặc lộng lẫy, với những ánh mắt hớp hồn. Một người có vẻ đẹp đầy đặn, gợi cảm. Người còn lại thì tuyệt đẹp với vẻ đẹp đậm chất Latinh cùng mái tóc đen dài và dáng vẻ của một con sư tử khiến mọi đàn ông trong căn phòng đều phải chú ý.
Mọi người đều quan sát khi họ bước vào phòng. Và rồi, đi phía sau họ là một người đàn ông với điếu thuốc lá trên môi và dáng đi khệnh khạng. Anh ta có một phong cách quyến rũ riêng như một người bước ra từ bộ phim “Mambo Kings”. Anh ta nhìn quanh phòng, tay đút túi áo, miệng hút thuốc, bước đi xem căn phòng, hơi mỉm cười, vẫy người chơi DJ và kiểm tra chắc chắn là hai người phụ nữ anh ta đi cùng đã tìm được một chiếc bàn và được phục vụ chu đáo. Anh ta giúp 2 người phụ nữ cởi áo khoác ngoài và gọi đồ uống cho cả 3 người.
Tôi cố gắng không nhìn họ nhưng có 1 cái gì đó lấp lánh ở họ. Họ có cái gì đó. Tôi không thể định nghĩa được, nhưng họ có một vẻ tự tin hiếm thấy. Họ có “cảm xúc”, sự tinh hoa từ họ toát ra lan toả khắp căn phòng. Thứ cảm xúc từ họ toát ra liên quan đến âm nhạc và không khí ở đây. Tôi biết là mọi người trong căn phòng trong đêm đó đều cảm thấy thế. Họ có vẻ rất quan trọng. Có vẻ như họ biết điều gì đó. Họ thuộc về nơi đó, vào đúng lúc đó.
Sự chú ý của tôi lại hướng trở lại những vũ công trên sàn. Một vài bản nhạc nữa và tôi thấy hơi thất vọng vì 3 người họ vẫn chưa nhảy. Dường như những người khác cũng thấy thế. Một bản nhạc nhanh khủng khiếp và tôi nhận thấy người đàn ông đứng lên, đưa tay ra cho người phụ nữ thứ nhất khi cô ta đang nhấp nháp đồ uống của mình. Anh ta hút một hơi thuốc lá nữa rồi đặt điếu thuốc lên cái gạt tàn và cầm tay cô gái. Họ bước ra sàn nhảy. Lúc đầu cô gái trông có vẻ hơi rụt rè và gần như ngại ngùng. Người đàn ông nhìn cô gái rồi dường như anh ta biến thành một con sư tử, sẵn sàng săn mồi. Nhạc bắt đầu lên đến cao trào và họ bắt đầu nhảy…
Tim tôi đập liên hồi. Tôi không thể tin vào những gì chính mắt mình đang thấy. Đôi nhảy diễn tả vẻ đẹp tuyệt vời của âm thanh thông qua từng chuyển động cơ thể theo giai điệu, với sự nhậy bén, phong cách và sự uyển chuyển hoà trong một niềm đam mê thật sự. Tôi thậm chí đã không chớp mắt vì sợ bỏ lỡ một chi tiết nào đó. Suốt cả bản nhạc, đôi tay của anh ấy vờn nhẹ qua tóc của cô ấy, rồi vuốt má cô ấy, níu lấy eo của cô ấy, đẩy mạnh và rồi cô ấy quay người lại… thật là phi thường. Miệng tôi mở tròn, đầu hướng về phía trước và gan lòng bàn tay toát đầy mồ hôi. Mọi phách nhạc đều được cảm nhận và thể hiện trong những chuyển động của hông và tay họ…. những cao trào trong giai điệu của bản nạhc như sinh động hơn trong những bước quay… 1… 2… 3… 4 vòng…và kết thúc. Tôi thật sự bị choáng! Người nữ đó thật sự hấp dẫn, đầy khiêu gợi và phong cách . Cô ấy khiến người xem vui sướng rộn ràng. Tôi chưa bao giờ nhìn thấy một ai có vẻ đẹp bốc lửa và kĩ thuật hoàn hảo trong từng phách nhạc như vậy. Toàn bộ đám đông rời khỏi sàn nhảy. Mọi người làm thành một vòng tròn xung quanh đôi nhảy và theo dõi với một sự phấn khích giống tôi.
Khi bản nhạc kết thúc, tất cả mọi người hò reo, huýt sáo, và vỗ tay. Tôi chỉ đứng đó, đờ ra, không nhận thức được điều gì vừa xảy ra. Tôi chỉ nhớ tôi đã đặt tay lên miệng và lẩm bẩm “lạy Chúa!”
Nào, bạn phải biết rằng, tôi chưa bao giờ nhìn thấy bố mẹ tôi nhảy với nhau. Tôi không được lớn lên cùng vũ điệu. Tôi chỉ được xem người ta nhảy với nhau qua chương trình Nutcracker trên TV vào mỗi dịp Giáng sinh hay nhìn lướt qua những người miền Tây trong hội trường thị trấn khi lái xe lướt qua đó. Tôi chưa bao giờ thấy hứng thú hay có thời gian để đi ra ngoài. Dường như tôi luôn học vào ban. Trong suốt 10 năm qua, tôi chưa từng làm gì khác ngoài việc đi học, đi làm, đi học rồi lại đi làm…Tôi học vào ban đêm và gần như không giao lưu xã hội hay sống cuộc đời của chính mình. Tôi đã quá bận rộn với công việc và 10 năm đã trôi qua một cách nhanh chóng khi tôi chưa kịp nhận ra điều đó. Tôi không có một chút khái niệm gì về nhạc Salsa. Tôi không biết rằng người ta có thể nhảy trên nền nhạc đó, chuyển động cơ thể như thế này… trong khi vẫn cầm tay nhau.
Một vài bản nhạc nữa, tôi không thể hiểu tại sao họ không nhảy tiếp. Giữa lúc tôi đang cảm thấy thất vọng thì điều đó lại xảy ra lần nữa. Lần này người đàn ông mời người phụ nữ gợi cảm với vẻ đẹp Latinh nhảy. Tôi chăm chú theo dõi. Khi họ bắt đầu di chuyển, tôi hít một hơi thật sâu, nhìn họ nhảy, lắc lắc đầu mình và tự nhủ “Không thể tin được vào những gì mình đang thấy.”
Dáng vẻ của người phụ nữ thật không thể tin được. Cô ấy đang nhảy, đó là những gì tôi đang cần. Cô ấy đang sống cuộc sống mà tôi đang bỏ lỡ. Cô ấy nhảy với một niềm đam mê mà tôi chưa từng thấy trước đó. Trong mỗi khoảnh khắc lúc đó, dường như tôi đã sống lại 10 năm cuộc đời tẻ nhạt của mình qua cô ấy. Người nam dẫn cô ấy vào một bước quay, rồi một bước quay nữa, và rồi… CÔ ẤY TIẾP TỤC QUAY TRÒN!! 3, 4, 5… 6, 7… 8 lần!!! Tôi gần như ngã nhào ra khỏi ghế. Đó là màn biểu diễn đáng ngạc nhiên nhất mà tôi từng xem. Và rồi, trước khi tôi nhận ra, người nam biến mất trong khoảng 5s trong khi người nữ vẫn đang quay. Tôi hoàn toàn bối rối trong chốc lát, và nghĩ “thật là tệ khi người nam để người nữ quay một mình như vậy…” Tôi đã không nhận ra rằng anh ta lại đột ngột xuất hiện với người cô gái lúc nãy, và ba người bọn họ đang đứng trên sàn nhảy.
Trước khi tôi kịp hiểu chuyện gì đang diễn ra thì anh ấy đã cầm lấy tay phải của hai cô gái, mỗi tay cầm tay một người và bắt đầu xoay tròn và nhảy với hai người họ cùng một lúc. Anh ấy dẫn người thứ nhất vòng quanh người thứ 2, trong lúc nhảy và cầm tay người nữ đầu tiên bằng tay phải của mình còn người nữ thứ 2 thì đang xoay tròn bởi bàn tay trái của anh ta. Trông có vẻ như người nam chỉ đang nhảy với 1 người nhưng trên thực tế, mỗi tay anh ta lại đang dẫn một nữ và đang thể hiện những chuyển động hoàn toàn khác nhau với mỗi người CÙNG MỘT LÚC, trong khi vẫn theo đúng nhạc.
Tôi nghĩ: “Đây là điều tuyệt vời nhất. Ngày mai tôi có thể chết vì giờ đây tôi đã trải qua mọi thứ trên đời.” “Ôi chúa ơi, ngài có thể đem con đi ngay bây giờ. Con đã sống trọn vẹn cuộc đời.”
Cái đêm lần đầu tiên tôi nhìn thấy Luis Vazquez, Joby Martinez và Janette Valenzuela thuộc công ty khiêu vũ Salsa Brava, lần đầu tiên cũng chính là đêm làm thay đổi cuộc đời tôi. Đêm đó tôi đã quyết định thay đổi chính mình. Tôi nhận ra rằng tôi đang lãng phí “cuộc sống”, một “cuộc sống mà tôi đã bỏ lỡ trong khi những người khác lại đang tận hưởng. Tôi đang bỏ lỡ cả thế giới, một thế giới Salsa diệu kì với âm nhạc và điệu nhảy dường như rất quen thuộc với tôi từ trong quá khứ xa xôi, từ một nơi tôi đã từng đến nhưng lại không thể nhớ ra. Tôi cần giai điệu, tôi cần niềm đam mê và tôi cần cuộc sống của tôi quay trở về.
Cuối cùng tôi cần phải bắt đầu sống cuộc sống của mình
Tôi bắt đầu tới câu lạc bộ hàng tuần nhưng thật không may, bộ ba không còn trình diễn nữa. Tôi đã mong là họ vẫn sẽ biểu diễn và thường tự trách mình đã quá lo sợ mà không dám hỏi tên và kết bạn với họ. Cuối cùng thì tôi cũng lấy được can đảm để nhảy 1 bài tối hôm đó nhưng tôi không thể định hình được bàn chân tôi đã xoay chuyển ra sao. Tôi giống như một người bệnh trên sàn nhảy. Tôi chỉ biết rằng chắc sắp có 1 bi kịch xảy ra. Khi đó, tôi không tự tin, không có được sự nhịp nhàng, không có phong cách, không có gì cả. Tôi chỉ có niềm đam mê âm nhạc và khao khát được học. Tôi không thể phân biệt được giữa Cumbia, Merengue, Chacha, hay Salsa. Đối với tôi, chúng đều như nhau cả. Người tôi run lên mỗi khi trong tay ai đó mà thực ra chỉ là sự kết hợp để có được những bước nhảy ăn ý mà thôi.
Tôi không biết rằng người nam luôn là người dẫn bước. Tôi nghĩ chúng tôi đang đánh đổi hay cái gì đại loại như thế. Mọi thứ chỉ thay đổi khi một người đàn ông lịch lãm chạc 50 tuổi bảo tôi hãy nhắm mắt lại và cảm nhận âm nhạc qua những đường dịch chuyển bên cơ thể ông. Ông giữ tôi gần lại và bắt đầu chậm rãi đưa tôi nhảy từng bước một, cũng giống như những gì cha tôi đã dạy khi tôi 4 tuổi. Tôi thường đứng lên bàn chân to lớn của cha, ra vẻ như tôi đang nhảy với ông. Cứ như thế, cha có thể đưa tôi đi bất cứ đâu.
Đêm đó, tôi và người đàn ông đứng tuổi chỉ nhảy 1 bài nhưng tôi sẽ không bao giờ quên được. Và tôi luôn cảm ơn lòng nhẫn nại của ông đối với tôi khi chỉ cho tôi những điều cơ bản để theo được nhịp bước của người bạn nhảy. Tôi hy vọng 1 ngày nào đó nêu ông đọc được những dòng này thì đây chính là lời cảm ơn của tôi dành cho ông.
Tôi bắt đầu ra ngoài 2 tới 3 lần 1 tuần vào buổi tối. Rồi tăng lên 4 đên 5 lần 1 tuần. Tôi biết tôi cần có người chỉ dẫn nhưng tôi lại quá ngượng ngùng và cho rằng tôi đã có đủ căn bản. Lúc đó tôi đang thực sự khó khăn nên cũng không muốn chi tiền vào việc học nhảy nữa. Tuy nhiên tôi cũng sớm nhận ra rằng chả còn ai muốn mời tôi nhảy cùng cả. Sự thật là tôi đã phải MỜI HỌ. Khi tôi bắt đầu quay qua trái rồi lại quay qua phải và ngồi cả buổi tối trên ghế cũng là lúc tôi nhận ra rằng có điều tồi tệ nào đó đang xảy ra. Tôi vẫn chưa thể tìm được bạn nhảy. Tôi căm ghét cái lúc họ làm tôi thất vọng với những lời từ chối như “ à vâng, có thể là lần sau nhé…” hay “xin lỗi, tôi đang rất mệt…” hoặc “ Cũng tốt thôi nhưng tôi không thích bản nhạc này lắm…” nhưng chỉ vài giây sau tôi đã chứng kiến họ nhảy với những người khác. Điều này thực sự khiến tôi bực mình. Nhưng tôi cũng biết rằng tôi chưa cảm nhận được sự nhịp nhàng cũng như chưa hiểu được những bước nhảy cơ bản. Đàn ông, họ ghét nhảy với tôi. Tôi không bao giờ quên được 1 người đã nói với tôi rằng “Ừ, cô nhảy …cũng thú vị đấy” (cảm ơn JOE nhé-tôi biết là bạn hiểu mà!)
Một hôm, tôi tới đại lộ Grand và thấy một người đã từng ở quán rượu Cantina- nơi đầu tiên tôi đến trong những tối ra ngoài của mình. Tim tôi như ngừng đập, mọi thứ như bất động khi tôi thấy anh ta nhảy. Anh ta nhảy với tất cả những người phụ nữ ở đây, trừ tôi bởi tôi đã tự giấu đi sự có mặt của mình. Anh khiến cho mọi phụ nữ nơi đây giống như những vũ công chuyên nghiệp. Tôi làm bạn với 1 cô gái có quen biết anh ta. Cô ấy đã đánh bạo giới thiệu tôi với anh ta- điều mà tôi không hề biết khi đó. Cô ấy gọi anh đến bên bàn chúng tôi và nói lớn “Edie, đây là Luis. Luis, gặp gỡ Edie nhé. Luis, Edie muốn nhảy với anh.”
Đầu óc tôi trở nên mụ mẫm. Bản nhạc bắt đầu, anh bước 1 đường cơ bản. Sau đó, anh dừng lại, và làm lại từ đầu. Rồi, lại thêm một lần nữa và nói “hãy thư giãn,thật thư giãn…” Tôi thấy anh đung đưa tôi nhẹ nhàng như 1 chiếc lá. Tôi cố gắng nuốt trong cổ họng nhưng không thể. Miệng tôi khô quá rồi. Cuối cùng, tôi cũng cúi xuống và nhắm mắt lại, nhận ra rằng mọi người đang dõi theo chúng tôi. Quá rõ ràng! Đây là cái tôi cần, SỰ BẼ MẶT GHÊ GỚM, NGAY TẠI ĐÂY, NGAY TRÊN CÁI SÀN NHẢY NÀY, TRƯỚC MẶT TẤT CẢ MỌI NGƯỜI, VỚI MỘT NGƯỜI BẠN NHẢY TUYỆT VỜI NHẤT HÀNH TINH VÀ WOA, TÔI THÌ THẬT TỆ. Tôi vấp trong tiếng nhạc và thật lòng không thể đợi được cho tới khi bản nhạc kết thúc. Tôi nghĩ là tôi phải từ bỏ. “Rồi anh ta sẽ không bao giờ mời tôi nhảy nữa” . “Anh ta sẽ không nhận ra sự có mặt của tôi nữa”. “ Anh ta sẽ kể với bạn bè mình rằng tôi tệ đến mức nào và bảo họ hãy tránh xa cái địa ngục này ra”
Thật ngạc nhiên, điều ngược lại đã xảy ra. Anh ta đưa tay dắt tôi ra khỏi sàn nhảy, hôn lên má tôi, cảm ơn tôi rồi nói “ Tôi là giáo viên hướng dẫn. Tôi mở nhiều lớp học. Tôi sẽ giúp cô trở thành một người nhảy tuyệt vời”
Tôi nhìn anh ta với đôi mắt trống rỗng và nói “được”. Rồi chúng tôi sắp xếp lịch cho lớp học. Ban đầu tôi học riêng với anh. Sau đó, tôi học với cả anh và Joby, vợ anh nữa. Tôi thích như vậy. Họ rất thân thiện và thực tế. Họ không đùa giỡn với kiểu hợm hĩnh, hay ra vẻ đạo đức hơn người. Họ trở thành bạn của tôi và là gia đình tôi. Tôi cống hiến tất cả cho điều này. Tôi trân trọng từng bài học. Tôi luyện tập mỗi khi về nhà. Tôi có thể nhảy với 1 chú chó , nhảy với 1 cái chổi, nhảy những bước cơ bản trong nhà tắm. Tôi tập quay trái, quay phải ngay trên những dãy phố đầy cửa hàng tạp hóa. Tôi không hề thấy ngại. Tôi chỉ quan tâm đến việc học thật chăm chỉ mà thôi.
Tôi đã toàn tâm toàn ý cho việc học nhảy với lịch dày đặc với họ trong vòng 2 tháng. Tôi tham gia cả lớp học cá nhân lẫn lớp học theo nhóm của họ mỗi tuần, cho đến khi tôi thấy mình tự tin để trở ra ngoài. Những anh chàng trước kia đã từng nhảy với tôi phải chú ý thấy tôi tiến bộ thế nào, và họ không còn thái độ “không sẵn lòng” nhảy với tôi nữa. Cuối cùng, tôi có thể nhảy những bước nhịp nhàng của điệu Salsa và không còn cảm thấy sợ hãi nữa. Tất cả là nhờ thiện ý của Luis khi dạy tôi nhảy với lòng kiên trì và sự thấu hiểu của anh về những gì tôi đang phải trải qua. Tôi mãi mãi biết ơn anh. Cảm ơn Luis. Cảm ơn anh vì lòng thương và sự kiên trì anh dành cho tôi mà có thể anh sẽ không bao giờ biết được.
Luis và Joby giờ là những người hướng dẫn phi thường- rất có thể họ là cặp vợ chồng nhảy đẹp nhất trên đất nước tôi nếu chưa phải trên thế giới. Nếu bạn muốn làm việc với họ, họ sẽ đối xử với bạn như vàng ròng vậy. Tôi sẽ không thể đứng ở vị trí này ngày hôm nay nếu không có sự giúp đỡ của họ.
Tôi từng bị dị ứng, hen suyễn và gặp vấn đề về cân nặng trước khi học Salsa. Những vấn đề trên đã được kiểm chứng bởi các bác sĩ của tôi. Năm nào tôi cũng cầu chúa hãy chữa lành cho tôi. Và người đã mang lại cho tôi điệu nhảy và âm nhạc, và phải nói một cách nghiêm túc rằng chỉ trong vòng 1 tháng học Salsa, bệnh hen suyễn và dị ứng đã biến mất hoàn toàn. Và cuối cùng, bởi tôi quá vui mừng, tôi giảm cân 1 cách nhanh chóng. Chỉ trong vòng 2 năm, tôi giảm từ size 14 xuống tới size 3. Tôi đánh giá cao điệu nhảy Salsa như một liều thuốc cho bất cứ bệnh về thể chất hay tinh thần nào.
Và,
Đã 10 năm kể từ khi tôi chập chững những bước nhảy đầu tiên. Kể từ đó, tôi chấm dứt công việc nhàm chán suốt cả ngày và tìm được 1 công việc mới ở tuổi 30, là nhảy, trình diễn và dạy nhảy Salsa trên toàn thế giới. Tokyo, Nhật Bản là đất nước thứ 26 tôi đến và có vinh dự được là người Mỹ đầu tiên dạy và biểu diễn điệu nhảy này trên hơn 15 nước trên thế giới. Tôi tạ ơn Chúa hàng ngày vì ngài đã cho tôi cơ hội thứ 2 trong cuộc đời. Ngài đã tạo ra tôi 1 lần nữa bằng khiêu vũ.
Tôi có cơ hội đc bắt đầu lại từ đầu bởi Chúa đã tạo ra những âm thanh khác thường và vẻ đẹp của điệu nhảy và âm nhạc Salsa. Với Chúa, con xin dâng ngài tất cả niềm vinh hạnh này. Amen.
Edie, The Salsa FREAK (Sưu tầm)